غزوه بحرانبحران، غزوه از غزوههای پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم در سال سوم ق می باشد. ۱ - علت نامگذاریبحران از سرزمینهای مدینه [۱]
معجم البلدان، ياقوت الحموي، ج۴، ص۲۵۲.
در منطقه فرع [۲]
السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۴۶.
است و در مسیر مکه به مدینهقرار دارد.در این مکان، معدنی به نام بحران نیز وجود داشت. [۹]
السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۶۰۸.
غزوه بحران به سبب رخ دادن در این ناحیه، بدین نام مشهور شد. اما در شماری از منابع، از آن با نام غزوه «بنی سلیم» یاد شده است. [۱۱]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۶.
[۱۲]
السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۴۳.
۲ - علت غزوهغزوه بحران در جمادی الاولی سال سوم ق. [۱۴]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۶.
هنگامی رخ داد که به رسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم خبر دادند طایفه بنی سلیم از عرب عدنانی، در این ناحیه بر ضد مسلمانان گرد آمدهاند. [۱۷]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۶.
ایشان برای سرکوب این طایفه [۱۹]
السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۴۶.
و انجام رزمایش نظامی جهت ترساندن قریش، به سوی آنان رفت.۳ - تاریخ غزوهاین غزوه در پی غزوههای ذی امر [۲۲]
السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۴۶.
و پیش از احد [۲۴]
السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۴۶.
در جمادی الاولی سال سوم ق. [۲۷]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۶.
و بیست و هفتمین ماه پس از هجرت [۳۰]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۶.
رخ داده است. پیامبر صلیاللهعلیهوآلهوسلّم ابنام مکتوم یا سباع بن عرفطه غفاری را جانشین خویش در مدینه ساخت [۳۳]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۷.
[۳۴]
السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۴۶.
و همراه ۳۰۰ تن از اصحاب خویش، شتابان رهسپار منطقه بحران شد. [۳۶]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۶.
اما در این زمان، بنی سلیم پراکنده شده بودند. [۳۸]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۶.
۴ - مدت غزوهرسول خدا صلیاللهعلیهوآلهوسلّم بدون درگیری با آنان، به مدینه بازگشت. [۴۰]
السیرة النبویه، ابن هشام، ج۲، ص۴۶.
[۴۱]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۶-۱۹۷.
برخی مدت این غزوه را ۱۰ روز دانستهاند. [۴۳]
المغازی، الواقدي، ج۱، ص۱۹۷.
چنین برمی آید که این زمان تنها برای رفت صرف شده باشد؛ زیرا برای پیمودن آن مسافت طولانی و برگشت از آن و اقامت در بحران، زمانی بیشتر نیاز بوده است.۵ - منابع(۱) البدء و التاريخ، المطهر المقدسي (م.۳۵۵ق.)، بيروت، دار صادر، ۱۹۰۳م. (۲) تاريخ خليفه، خليفة بن خياط (م.۲۴۰ق.)، به كوشش سهيل زكار، بيروت، دار الفكر، ۱۴۱۴ق. (۳) تاريخ طبري (تاريخ الامم و الملوك) ، الطبري (م.۳۱۰ق.)، به كوشش محمد ابوالفضل، بيروت، دار احياء التراث العربي. (۴) السيرة النبويه، ابن هشام (م.۲۱۳/۲۱۸ق.)، به كوشش السقاء و ديگران، بيروت، دار المعرفه. (۵) الطبقات الكبري، ابن سعد (م.۲۳۰ق.)، به كوشش محمد عبدالقادر، بيروت، دار الكتب العلميه، ۱۴۱۸ق. (۶) عيون الاثر، ابن سيد الناس (م.۷۳۴ق.)، بيروت، دار القلم، ۱۴۱۴ق. (۷) المحبّر، ابن حبيب (م.۲۴۵ق.)، به كوشش ايلزه ليختن شتيتر، بيروت، دار الآفاق الجديده. (۸) معجم البلدان، ياقوت الحموي (م.۶۲۶ق.)، بيروت، دار صادر، ۱۹۹۵م. (۹) معجم ما استعجم، عبدالله البكري (م.۴۸۷ق.)، به كوشش السقاء، بيروت، عالم الكتب، ۱۴۰۳ق. (۱۰) المغازي، الواقدي (م.۲۰۷ق.)، به كوشش مارسدن جونس، بيروت، اعلمي، ۱۴۰۹ق. ۶ - پانویس۷ - منبعحوزه نمایندگی ولی فقه در امور حج و زیارت، برگرفته از مقاله «غزوه بحران». |